همشهری‌آنلاین - فتانه احدی: نیروی قدس به‌عنوان شاخه برون‌مرزی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، در کشورهای منطقه همواره در خط مقدم مقابله با استکبار، تروریسم و دشمنانی بوده است که منافع ملت‌ها را تهدید کردند و بدون شک یکی از این کشورها افغانستان است.
حضور سردار سلیمانی در افغانستان به مقطع جهاد مردم افغانستان علیه اتحاد جماهیر شوروی برمی‌گردد که در آن زمان، همکاری‌های گسترده و وسیعی صورت گرفت و جمهوری اسلامی کمک‌های زیادی به نیروهای جهادی کرد و در سنگرهای مختلف در شمال، جنوب و مرکز افغانستان کنار مجاهدان چه شیعه و چه سنی ایستاد؛ اینها علاوه بر کمک‌هایی بود که به مردم افغانستان می‌کردند تا زندگی بهتری داشته باشند.
گفت‌وگوی همشهری‌آنلاین با فداحسین مالکی سیاستمدار، سفیر سابق ایران در افغانستان، نماینده زاهدان و سیستان بلوچستان و عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس را بخوانید.
سردار سلیمانی در توسعه و پیشرفت افغانستان چه نقش‌های داشته است؟
حضور سردار سلیمانی در معادلات سیاسی افغانستان به قدمت انقلاب افغانستان است. یعنی برمی‌گردد به زمان شهید احمدشاه مسعود، زمانی که مجاهدین انقلاب کرده و ارتش سرخ شوروی سابق را از کشور خارج کردند. در آن زمان، همکاری‌های گسترده و وسیعی صورت گرفت و جمهوری اسلامی کمک‌های زیادی به نیروهای جهادی کرد و در سنگرهای مختلف در شمال، جنوب و مرکز افغانستان کنار مجاهدان چه شیعه و چه سنی ایستاد، اینها علاوه بر کمک‌هایی بود که به مردم افغانستان می‌کردند تا زندگی بهتری داشته باشند.
سردار سلیمانی در کنار رهبران سیاسی و فرماندهان جهادی همچون شهید احمدشاه مسعود، شهید استاد برهان الدین ربانی رهبر معنوی جهاد و مقاومت و ئیس‌جمهور پیشین افغانستان، و صدها شهید حضور داشت تا انقلاب افغانستان شکل گرفت.مردم افغانستان و نسل‌هایی که از آن زمان تا کنون هستند، در دو، سه نسل شناخت عمیقی از سردار سلیمانی دارند.
سردار سلیمانی علاوه بر اینکه مشارکت جدی درافغانستان داشت. همراه با فرماندهان آنجا، رهبریت این جهاد بزرگ را برعهده داشتند. ایشان حتی در بازسازی افغانستان مشارکت داشتند. افغانستان بعد از خرابی‌ها و جنگ و خونریزی‌ها نیاز به یک تحول سازندگی داشت که نقش سردار سلیمانی در واقع کاملا محرز بود. من خود شاهد بودم. زمانی ۴، ۵ سال به عنوان سفیر در افغانستان حضور داشتم. با نگرش عمیق ایشان نسبت به کشور فارسی زبان و مسلمان، با جایگاه و خدمت خاصی که منطقه افغانستان دارد، آشنا شدم. ایشان عنایت و ارادت خاصی به فرزندان افغان داشت در صحنه‌های مختلف دراین کشور مشارکت داشت.
هر زمان مشکلی پیش می‌آمد، چه در سازندگی و در جاهای مختلف پیش قدم بود. از این رو رهبران افغانستان برای ایشان احترام خاصی قائل بودند. البته آن زمان به لحاظ سیاسی و امنیتی از سردار سلیمانی کمتر گفته می شد. اما با ظهور داعش و اتفاقات عراق و سوریه، بعد از اینکه تصاویر اقدامات سردار سلیمانی منتشر شد بسیاری از مردم فهمیدند که ایشان چقدر تاثیر گذار بوده است. ایشان در جبهه مقاومت، در انقلاب و در همه ادوار افغانستان، حضور بسیار پر رنگ در کنار دوستان افغان داشته است.
گفته‌ها حاکی از این است که ایشان در ساخت شبکه برق هرات، ساخت جاده ترانزیتی، ساخت دانشگاه و حوزه علمیه و حتی جلوگیری از تنش‌های داخلی افغانستان نقش داشته‌اند، نظر شما درباه این اقدامات چیست؟
ایشان در پرو‍ژه‌های بسیار زیادی در افغانستان مشارکت و نقش داشته‌اند. نقش ایشان در پیش برد اهداف سازندگی افغانستان به قدری زیاد است که زبان از بازگویی آنها بسیار قاصر است. ساخت جاده ترانزیتی دوقارون – هرات که از اهمیت بسیار بالایی برای افغانستان برخوردار بوده است، ساخت راه آهن و مواردی که در سوالتان مطرح کردید همگی از اقدامات سردار سلیمانی در افغانستان است. حتی ساخت بیمارستان در افغانستان نیز از گام‌های بسیار مهم سردار سلیمانی در این کشور بوده است. ساخت مراکز مختلف، هر جا توسعه و بازسازی بوده است، نقشی از سردار سلیمانی در آنها دیده می‌شود.
حتی زمانی که برای نیاز بیمارستان گزارشاتی می‌دادیم که برای مثال در منطقه‌ای نیاز به ساخت بیمارستان است،ایشان سریعا دست به کار می‌شدند. به یاد دارم برای یک پروژه بیمارستانی در یک منطقه محروم در افغانستان سال ۸۹، ۹۰ چندین میلیون دلار صرف ساخت ان بیمارستان کردند. به طور کل در همه این مسائل پیش‌قدم بودند. حتی برای بورسیه بچه‌های افغان و سر وسامان کشور نیز اقدام می‌کردند. همان حضورشان در بین فاطمیون در سوریه و جاهای مختلف نی نشان دهنده فعالیت زیاد ایشان برای محرومیت‌زدایی بوده است.
چقدر کمک‌های ایران که به واسطه نیروهای قدس صورت می‌گرفت از طرف مردم افغانستان پذیرفته شده بود؟ آنها چه نگاهی به این کمک‌ها داشتند؟
به واسطه توجه و ارادت خاصی که ایشان به این سرزمین داشت. قطعا مردم افغانستان قدر شناس هستند. مردم افغانستان بارها مراتب قدردانی خود را از کمک‌هایی که از سوی جمهوری اسلامی ایران در منطقه شده است، را اعلام کرده‌اند. دولت جمهوری اسلامی ایران بیش از ۳۰ سال در کنار جهاد افغانستان بوده است. گاهی از طریق دوستانمان به مسئولان فعلی افغانستان که طالبان هستند متذکر می‌شویم که نقش سازندگی ایران در کنار ملت افغانستان، را فراموش نکنند. برخی مواقع طالبان دست به اقداماتی می‌زنند که زیبنده نیست و به هر جهت نقش پررنگ جمهوری اسلامی ایران در افغانستان را نمی‌شود نادیده گرفت.
نظر شما